Hükümet, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki tarımsal üretimin her aşamasına destek vermeye devam ediyor. Narenciye üreticileri ile Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’nın yaptığı çalışmalar ışığında uzun zamandan beridir ilk kez narenciye destek teşvikleri bütçesi içerisinde %6,5’lara kadar düşmüş olan narenciye payı %20 seviyesine çıkarıldı.
Narenciye üreticilerinin üretimden kopmaması adına bu yıl oluşan narenciyedeki sıkışıklığın önünü açabilmek ve üreticilerin ürünlerinin maliyetlerine destek olabilmek üzere bir destek ve teşvik paketi hazırlandı.
Paket kapsamında ürünlerini serbest piyasada paketleme kalitesinde değerlendirememiş narenciye üreticilerine Cypfruvex' in açıklayacağı Greyfurt, Limon, Yafa portokal, Washington portokal, Mandora (King) ve Valencia portokal sıkma ürün fiyatlarına ilave olarak ürünlerini sıkma tesislerinde değerlendirecek olan üreticilerin Greyfurt,Limon, Yafa portakal ,Washington portakal , Mandora (King) ve Velencia portokal ürünleri için her bir tonuna 2000 Türk Lirası destek üreticilerin kendilerine verilecek. Konsantre için ihracatına ise 20.000 TL tonuna teşvik desteği verilecek.
Ayrıca serbest piyasanın özel sektör ve aynı zamanda Cypfruvex'in paketleme kalitesindeki ihracat ürünlerine birinci sınıf paketleme ihracat kalitesindeki ürünleri ihracat ettiklerinde Mandora ve Valensiya portokal için üçüncü ülkelere ihracatta 2500 TL tonuna, Türkiye Cumhuriyeti’ne birinci sınıf paketlenmiş ürün ihracatına Mandora ve Valensiya portokal için 1700 TL tonuna, 2. sınıf paketlenmiş ürün ihracatına 1500 TL tonuna ve bahçe çıkışlı kasa kontrollü ihracatlarda ürünlerine de tonuna ise 1500 TL teşvik verilecek.
BAŞBAKAN ÜNAL ÜSTEL, DESTEK VE TEŞVİK PAKETİNİ BİRLİK BAŞKANLARI İLE YAPTIĞI TOPLANTIDA AÇIKLADI
BAŞBAKAN ÜNAL ÜSTEL: BİR SÖZÜMÜZÜ DAHA TUTTUK
Başbakan Ünal Üstel toplantıda yaptığı konuşmada: “Hükümetimizi kurduğumuz günden beri halkımıza hep şunu söyledik; ‘Yarım kalan projeleri bitireceğiz, insanımızın ihtiyacı olan altyapı projelerini hayata geçireceğiz ve insanımızın üretimden kopmaması adına teşvik ve destekler vereceğiz’. Sözlerimizi bir bir tutuyor ve yerine getiriyoruz. 2013 yılından sonra ülkemizde kısa vadeli hükümetler kurulduğu için çoğu planlamalar yapılamadı. Biz göreve geldiğimiz günden beri halkımıza ne söylediysek ve ne vaat ettiysek hepsini birer birer yerine getiriyoruz” dedi.
İlk olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin en ücra köylerine dahi içme suyu ile buluşturduklarını hatırlatan Başbakan Ünal Üstel; “Güzelyurt bölgesindeki narenciye üreticilerimizi de anavatanımız Türkiye'den gelen su ile buluşturacağız’. Bu projemizi de tamamladık. Şimdi sırada diğer büyük bir projemiz olan Mesarya iç ovasını sulu tarımla buluşturmak için çalışmalarımıza başladık. Üretim çok değerlidir.1974 öncesinde bile insanımız üretimden hiçbir zaman kopmadı. Ne kadar baskı ve ne kadar izolasyon altında olsa da, üretim ile ayakta durmak için mücadele verdi ve veriyor. Hükümetimizi kurduğumuz günden beridir, hiçbir sektörü üretimden koparmamak adına imkanlarımız dahilinde teşvik ve destek verdik ve vermeye de devam edeceğiz. Geçen yaklaşık bir buçuk yıl içerisinde gerek tarımcımıza, gerek hayvancımıza, gerek sanayicimize ve gerekse narenciyemize destekler verdik. İstikrarla yola devam eden hükümetimiz planlamaları da birer birer hayata geçirmek için düğmeye bastı” ifadelerini kullandı.
Tarımda ve hayvancılıkta planlamaların yapıldığını ifade eden Başbakan Ünal Üstel; “Narenciyede ise çeşitlendirme, kaliteyi arttırma adına çalışma başlattık. 2024 yılı içerisinde birer birer çalışmalarımızı tamamlayacağız. Geçmişte narenciye teşvikleri bütçe içerisinde % 6,5 seviyelerine kadar indi. Biz bu yıl narenciye desteğini tarım bütçesi içerisinde %20'lere çıkardık" dedi.
HÜSEYİN ÇAVUŞ: BAŞBAKANIN ÜRETİCİ DOSTU KİMLİĞİ BİZLERE REHBER OLUYOR
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hüseyin Çavuş ise yaptığı konuşmada şunları kaydetti: “Başbakanımız sadece üretimde pazarlamaya değil üretimin topraktan sofraya kadar gidecek olan yolculuktaki planlama ile ilgili talimatları bize vermiştir. Biz bu talimatları aldıktan sonra yapmış olduğumuz istişarelerde Güzelyurt bölgesine önce kaliteli suyu ulaştırdık ve bu suyu 20.000 dönümlere çıkardık daha sonra 16.500 dönüm araziye 24 saat kesintisiz su ulaştırdık ki; bu sayede daha kaliteli ürünleri üretme fırsatını üreticimize sağlamış olduk. Bununla da yetinmedik. Yine Sayın Başbakanın talimatları ile doğrudan gelir destekleri ile geçen sene narenciye gübre desteğini hayata geçirdik ve bu destek artarak devam edecektir. Sayın Başbakanımızın üretici dostu kimliği ile bizlere söylediği topraktan, suya, tohumdan pazara olan süreçte planlamayı hayata geçirmemizdi. Yapmış olduğumuz çalışmalar neticesinde önümüzdeki günlerde Toprak Su Laboratuvarı'nı Güzelyurt’ta açıyoruz. Bundan da önemlisi 5 yıllık kalkınma planı içerisinde de Güzelyurt’ta narenciyenin önemi vurgulanmıştır. Biz de bu planlamayı yapıyoruz. Ve yine sayın Başbakanımızın başlatmış olduğu Toprak Su Master Plan Çalışması hayata geçti. Güzelyurt'taki köylerden su kuyularından numuneler alındı. Bir sonraki aşama ise toprak analizleri olacak. Daha önce yapılmamış bir planlı üretime sayın Başbakanımızın talimatları ile geçeceğiz. Akdeniz havzasında narenciyede büyük bir rekolte artışı yaşandı. Başbakanın bize vermiş olduğu talimat rekabet ortamını ve piyasa koşullarını oluşturacak destekleme modelini hayata geçirmektir. Geçtiğimiz yıllarda %6,5 olan destek payı bu yıl Başbakanımızın talimatlarıyla %20 oranlarına çıktı. Bu rakam büyük bir rakamdır. Kendim ve üreticiler adına Sayın Başbakan'a teşekkür ederim.”
BAŞKANLARDAN TEŞEKKÜR
Toplantıda hazır bulunan Güzelyurt Lefke Narenciye Üreticileri Birliği Başkanı Sami Dayıoğlu, Kıbrıs Türk Narenciye Üreticileri Birliği Başkanı Ali Alioğlu ve Kuzey Kıbrıs Narenciye Üreticiler Derneği Başkanı Turgut Akçın da rakamların açıklanmasının ardından bir bir söz olarak Başbakan Ünal Üstel’e teşekkür etti ve verilecek destekle narenciye pazarında bir ivme yakalanmasını ve rekolte fazlasına Pazar bulma imkanı bulabileceklerine olan inançlarını belirtti.