Rum büyükbaş hayvan üreticileri, büyük kısmı hellim üretiminde kullanılmak üzere AB’nin KKTC’ye 39.5 milyon Euro hibe etmesi ve Rum Tarım Bakanının hellimde kullanılacak süte ilişkin açıklamalarına tepki gösterdi.
Alithia gazetesi, “Büyükbaş Hayvancılar Önlemlere Karar Verecekler – Hellim İçin İşgal Bölgelerine Verilen AB Finansmanı Öfke Yarattı” başlıkları altında verdiği haberinde, “Büyükbaş Hayvancılar Koordinasyon Komitesi” olağanüstü toplantısı sonrasında basına yazılı bir açıklama yapıldığını yazdı. Gazete yarın tüm Güney Kıbrıs çapında bir toplantı düzenleneceğini kaydetti.
Söz konusu açıklamada, “AB Komisyonu’nun, büyük bir kısmı Hellim üretimi ve ticaretini desteklemek amacıyla kullanılacak 39,5 milyon Euro tutarındaki yeni bir teşvikin işgal bölgelerine verilmesi” konusunun yanısıra Rum Tarım bakanı Andreas Grigoriu’nun “Hellimde kullanılan küçükbaş hayvan sütü oranının 2029 yılına kadar yüzde 51’e çıkarılmasını hedefledikleri” yönündeki açıklaması ele alındı. KKTC’ye yönelik mali desteğin Güney Kıbrıs ekonomisine zarar verdiği iddia edilen açıklamada “Kıbrıs Cumhuriyeti olarak işgal bölgelerinin mali açıdan desteklenmesini kabul etmiş görünüyoruz” ifadesi kullanıldı.
Güney Kıbrıs’ta büyükbaş hayvancılığın 2029 yılına kadar yok edilmesi istenirken, “işgal bölgelerindeki hellim üretimini yasadışı şekilde makul kılındığı” iddia edilen açıklamada, “işgal bölgelerindeki hellim üreticilerine, küçükbaş hayvan sütü kullanma sınırlaması olmaksızın, üçüncü ülkelere ürün satabilme hakkı verilirken, Güney Kıbrıs’taki üreticilere hellimin ihraç edileceği ülkeye bakılmaksızın, üretiminde kullanılacak süt karışım oranlarına ilişkin sıkı oranlar uygulandığı" denildi. Açıklamada, bu durumun üretim maliyetlerini arttırdığı ve haksız rekabete yol açtığı vurgulandı.
Güney Kıbrıs’ın hellim ihracatının yüzde 75’inin üçüncü ülkelere olduğunun altı çizilen haberde, “50 yıllık işgalin ve 20 yıllık AB üyeliğinin ardından, işgal bölgelerinin ekonomisinin Kıbrıs ve AB vatandaşlarının paralarıyla güçlendirilmesini ve buna eş zamanlı şekilde, ekonomimizin en başarılı alanlarından olan peynir üreticilerine zarar verilmesini kabul edemeyiz” denildi.
Açıklamada, “Eğer Kıbrıs Cumhuriyeti, Kıbrıs sorununun çözümü çabaları çerçevesinde işgal bölgelerinin ekonomisini güçlendirmeyi istiyorsa, bunu yapmaya devam edebilir. Karşı çıktığımız şey, işgal bölgelerinin peynirciliğin gelişmesinin yararına olacak önlemlerin, özgür bölgelerdeki peynirciliğin baltalanması namına uygulanmasıdır” denildi.
-Yeni genelge
Öte yandan, Fileleftheros gazetesi, hellim üretiminde kullanılan küçükbaş hayvan sütünün dağıtım ve dolaşımı konusunda yeni bir genelge yayımlandığını yazdı.
Gazete, 2 Ekim tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olan genelgede, hellim üreticilerinin teslim aldıkları küçükbaş hayvan sütünü, dağıtıcıların ise teslim ettikleri sütün miktarını kayıt altına almalarının zorunlu kılındığını belirtti.
- -Laboratuvar devre dışı kalacak
Haravi gazetesi ise, Rum Tarım Bakanlığı’nın, hellim üretim sürecinde yer alan kesimlere, Rum Süt Kurumu bünyesinde faaliyet gösteren süt tahlil laboratuvarının taşınma nedeniyle kapanacağı, kendilerine başka bir laboratuvar bulmaları gerektiği bilgisini ilettiğini yazdı.
Gazete, hellim üretim sürecinde yer alan tarafların ise, Menşei İsmi Korumalı Ürün (MİK) nitelikli hellim üretiminin garanti altına alınmasında önemli rolü olan laboratuvarın Ekim ayından itibaren devre dışı kalacak olmasına büyük tepki gösterdiklerini ve Rum Tarım Bakanlığı’na mektup göndererek bu karardan vaz geçilmesini istediklerine yer verdi.